Τι είναι το σιτάρι και το αλεύρι ολικης αλεσης;

Το σιτάρι ή στάρι ή σίτος (Triticum spp), είναι ένα φυτό που καλλιεργείται σε όλο τον κόσμο. Πιθανολογείται να είναι απόγονος του αρχαίου σιτηρού έμερ (δίκοκκο σιτάρι). Το σιτάρι, όπως και τα άλλα δημητριακά, η βρώμη, η σίκαλη, το κριθάρι, περιέχουν μία πρωτεΐνη, τη γλουτένη, στην οποία πολλοί άνθρωποι είναι δυσανεκτικοί, εκδηλώνοντας τη λεγόμενη κοιλιοκάκη, ένα είδος εντεροπάθειας.

Ο καρπός του σίτου είναι μια βασική τροφή, που χρησιμοποιείται μεταξύ άλλων στην παρασκευή αλευριού. Δεν είναι γνωστό πότε και πώς παρήγαγε για πρώτη φορά ο άνθρωπος το αλεύρι, αλλά σίγουρα ήταν πολύ παλιά μιας και υπάρχουν αναφορές σε πολλά αρχαία κείμενα. Υπάρχουν διάφοροι διαχωρισμοί των αλεύρων που προκύπτουν από το κοινό σιτάρι αλλά εμείς θα εστιάσουμε στο αλεύρι ολικής άλεσης και στο λευκό αλεύρι.

Το αλεύρι ολικής άλεσης περιέχει το σύνολο του κόκκου του σιταριού: ενδοσπέρμιο, πίτουρο και φύτρο. Όταν αγοράζετε αλεύρι ολικής άλεσης, αγοράζετε όλο το διατροφικό πακέτο του σιταριού καθώς τίποτα δεν έχει αφαιρεθεί. Η πλειοψηφία των θρεπτικών συστατικών που υπάρχουν στο σιτάρι προέρχονται από την εξωτερική στοιβάδα που ονομάζεται πίτουρο. Στο λευκό αλεύρι για όλες τις χρήσεις έχει αφαιρεθεί το πίτουρο μαζί με το φύτρο με αποτέλεσμα να έχουμε ένα άσπρο, μαλακό και κενό διατροφικά αλεύρι.  Το αλεύρι για όλες τις χρήσεις ξεκινά ως ολικής άλεσης, αλλά τελικά όλα τα θετικά του στοιχεία αφαιρούνται. Η αλήθεια είναι ότι το αλεύρι για όλες τις χρήσεις το χρησιμοποιώ στη κουζίνα μου, όπως για να φτιάξω ρολά πίτσας, αλλά ως επί το πλείστον προσπαθούμε να χρησιμοποιούμε αλεύρι το οποίο να έχει προκύψει από ολόκληρο το δημητριακό.

Γιατί να προτιμήσω αλεύρι ολικής άλεσης;

Το αλεύρι ολικής άλεσης δεν είναι επεξεργασμένο και αποτελείται από το σύνολο του κόκκου του σιταριού: ενδοσπέρμιο, πίτουρο και φύτρο.  Αυτό το καθιστά και πιο οικονομικό από τις άλλες επιλογές. Επομένως το αλεύρι ολικής άλεσης είναι το πιο εύκολο αλεύρι που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ώστε να αρχίσετε να μαγειρεύετε πιο υγιεινά λόγω του κόστους και της ευκολίας να το βρείτε.

Τα διατροφικά οφέλη του αλευριού ολικής άλεσης είναι πολλά και για αυτό θα ακούτε συνέχεια τους γιατρούς και τους διατροφολόγους να σας προτείνουν να αντικαταστήσετε το ψωμί σας με ολικής άλεσης. Η συστηματική κατανάλωσή του έχει συσχετιστεί με καλύτερη ρύθμιση του σωματικού βάρους, καθώς οι φυτικές ίνες που υπάρχουν στο αλεύρι ολικής άλεσης μειώνουν το αίσθημα πείνας, με αποτέλεσμα να μειώνεται η ποσότητα φαγητού που καταναλώνεται. Εκτός αυτού όμως, μελέτες έχουν δείξει ότι μια διατροφή πλούσια σε ολικής άλεσης προϊόντα ενισχύει την άμυνα του οργανισμού ενάντια στην εμφάνιση διαφόρων παθήσεων. Πέρα από τις φυτικές ίνες όμως, υπάρχουν και άλλες ουσίες στα τρόφιμα ολικής αλέσεως που έχουν οφέλη για την υγεία, συμπεριλαμβανομένων της βιταμίνης Ε και μιας σειράς των βιταμινών του συμπλέγματος Β, ποικίλων ανόργανων στοιχείων όπως ο σίδηρος, το μαγνήσιο, ο ψευδάργυρος και το σελήνιο, και διαφόρων προστατευτικών φυτοχημικών.

Πως μπορώ να χρησιμοποιήσω το αλεύρι ολικής άλεσης;

Το αλεύρι ολικής άλεσης μπορεί πολύ εύκολα να χρησιμοποιηθεί στη θέση του αλευριού για όλες τις χρήσεις. Εάν ωστόσο η γεύση δεν σας αρέσει και ιδιαίτερα μπορείτε να αντικαταστήσετε τη μισή ποσότητα. Έτσι το τελικό αποτέλεσμα θα περιέχει 50% αλεύρι για όλες τις χρήσεις και 50% αλεύρι ολικής άλεσης ανεβάζοντας εν μέρη τη διατροφική αξία.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι θα παρατηρήσετε σημαντική αλλαγή στο χρώμα εάν αντικαταστήσετε το λευκό αλεύρι με ολικής άλεσης. Το λευκό αλεύρι για όλες τις χρήσεις έχει ένα υπο-κίτρινο αποτέλεσμα, ενώ ότι παράγεται με αλεύρι ολικής άλεσης είναι σκούρο καφέ. Αυτό είναι σημαντικό να το λάβετε υπόψιν σας τώρα που πλησιάζει η εορταστική περίοδος όπου μπορεί να θέλουμε να φτιάξουμε λευκά μπισκότα ή κέικ. Εάν θέλετε να χρησιμοποιήσετε αλεύρι ολικής άλεσης σε αυτές τις συνταγές, θα μπορούσατε να χρησιμοποιήσετε φαριν-απ ολικής άλεσης που είναι λίγο πιο ήπιο το χρώμα ή αλεύρι ζέας.

Μαγειρέψτε με Αλεύρι Ολικής Άλεσης

Νιώθετε μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση τώρα που γνωρίζετε κάποια πράγματα για το αλεύρι ολικής άλεσης; Για να ξεκινήσετε τη γνωριμία σας με το αλεύρι αυτό σας παραθέτω την παρακάτω συνταγή. Αυτή η συνταγή είναι πολύ εύκολη να γίνει, και επομένως είναι τέλεια για κάποιον που θέλει να πειραματιστεί με τη γήινη γεύση του αλευριού ολικής άλεσης!

Πηγή: http://stavroulacooking.com/2015/11/24/%CE%B1%CE%BB%CE%B5%CF%85%CF%81%CE%B9-%CE%BF%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%B7%CF%82-%CE%B1%CE%BB%CE%B5%CF%83%CE%B7%CF%82/